Aspecten van de Belgische kunst na '45 - WILLEM ELIAS

  • Willem Elias
    • CV Willem Elias
    • Publicaties Willem Elias
    • 2017 – BAD – Where arts meets design
    • 2016 – DE-GENERATIES
      • De 80 kunstenaars – Willem Elias
    • HISK
    • VKE
    • VUB
    • Voordrachten
    • Contact
  • Schilderkunst
    • Abstract expressionisme of de lyrische abstractie
      • Pierre Vlerick
    • Cobra
    • Existentiële schilderkunst
      • Jan Burssens
    • Expressionisme
    • Fantastisch of magisch realisme
      • Octave Landuyt
      • Jef Van Tuerenhout
    • Fundamentele schilderkunst
      • Raoul De Keyser
      • Luc Tuymans
      • Hugo Duchateau
    • Geometrisch abstracte of conrete kunst
    • Hyperrealisme
      • Roger Wittevrongel
    • Informele kunst
    • Jonge Belgische schilderkunst
    • Narratieve schilderkunst
      • Frank Maieu
      • Fred Bervoets
    • Neo-expressionisme
    • Neo-realisme en “Ecole de Paris”
      • Jos Verdegem
    • Neoconstructivisme
    • Neosymbolisme
    • Nieuwe figuratie
      • Roger Raveel
    • Post-expressionisme en animisme
      • Armand Vanderlick
      • Henri-Victor Wolvens
    • Surrealisme
    • Transavant-garde
      • Jean Bilquin
  • Beeldhouwkunst
    • Arte Povera
    • Assemblage
    • Existentiële beeldhouwkunst
    • Kinetische kunst en op-art
    • Minimalisme
    • Neokubisme
  • Andere aspecten
    • Conceptuele kunst
      • Body Art
      • Installatiekunst
      • Kunst als maatschappijkritiek
      • Kunst en taal
      • Neodadaïsme
      • Videokunst
    • Postmodernisme
      • Kunst en massacultuur
      • Ugly Realism
    • Kunst vanuit het medium
      • Brons
      • Grafiek
      • Keramiek
      • Multimedia als nieuwe media
    • Reflecties
      • Kijken is de kunst
      • Kunst en feminisme
      • Kunst en wetenschap
  • Kunstfilosofie
  • Kunsteducatie
  • Snoecks
You are here: Home / Beeldhouwkunst / Minimalisme / Florence Fréson (1951- )

Florence Fréson (1951- )

6 September 2012 By Willem Elias

Deze kunsthistorica, die pas na haar universitaire studies aan de Académie Royale des Beaux-Arts de Bruxelles bij o.a. Jacques Moeschal ging studeren, zegt ergens over haar werk “plutôt metonymie que métaphore”. Je merkt: ze kent de theorie. Ze weet die ook te ontwikkelen in een oeuvre.

De metafoor en de metonymie zijn de twee belangrijkste vormen van beeldspraak. De metafoor is een stijlfiguur die berust op betekenisoverdracht tussen twee termen. Het is het gebruik van een woord of een beeld in de plaats van een ander op grond van betekenisovereenkomsten of -contrast. Hoewel die overeenkomst slecht op bepaalde punten geldt en op andere niet, wordt er toch gesuggereerd dat ze volledig is. Precies deze spanning is interessant. Het surrealisme bijvoorbeeld, is zeer ver gegaan in het minimaliseren van die overeenkomst.

Metonymie betekent in het oud-Grieks ‘verandering van naam’.Het is een stijlfiguur waarbij een woord of een beeld vervangen wordt door een ander op grond van een verband dat tussen beide bestaat, maar dan niet op basis van overeenkomst of contrast, want dat is de metafoor. Het deel voor het geheel, het pars pro toto, is daar een goed voorbeeld van. Of een verschuiving tussen oorzaak en gevolg of tussen maker en maaksel. Venus als men het over de liefde heeft in de mythologie. Een Spa voor mineraalwater of een Picasso voor een werk van Picasso.

Wanneer Florence Fréson dus stelt dat haar werk eerder metonymie is dan metafoor, doet ze met deze orakeltaal een uitspraak over de relatie tussen natuur en cultuur. Beide gebieden worden zodanig als contrast gebruikt dat metaforen hier weinig kans maken. De metonymie des te meer. Haar oeuvre speelt voortdurend in op de relatie tussen natuur en cultuur. Nu eens tonend dan verbergend. Ze is een materiekunstenaar met gebruik van steen als natuurlijk materiaal. De steen heeft zijn natuurlijke geschiedenis. Van de gladheid van een kei tot de grillige groeven, veroorzaakt door corrosie. Cultuur is ingrijpen in de natuur of zien dat een ingreep overbodig is, wanneer de natuur zijn werk gedaan heeft. De natuur heeft als kunstenaar nog steeds de cultuur nodig om het werk te zien. Florence Fréson beslist welke stenen kunstwerken mogen worden. Het is een mooie verderzetting van de readymade dat aanvankelijk betrekking had op cultuurproducten, om deze ook op natuurfragmenten toe te passen. Fréson heeft daar oog voor. Maar voor een kunstenaar is natuur toch maar natuur. Dus gaat ze verder en doet ingrepen. Ze laat sporen na van haar beeldhouwende hand, waarbij ze de toeschouwer laat twijfelen of de natuur dan wel de cultuur de auteur is. Dit is het ‘eerder metonymische’ waarover ze spreekt. Niets van de overweldigende démarche van de kunstenaar die het als zijn, intussen achterhaalde, humanistische taak ziet om de natuur te beheersen en ten dienste te stellen van de maatschappij. Geen homo faber die eerst ertsen en dan metalen laat smelten en tot een gecultiveerde vorm laat gieten, al dan niet als monument voor een of ander groot doel van machthebbers. Geen steen die zo gekapt is dat men vergeet dat het steen is. Integendeel, de steen fluistert mee, knipoogt, ‘wenkt’ zou Annie Reniers zeggen. Vraagt naar handoplegging, streling zelfs. Haar stenen vergeten dat ze hard en koud van nature zijn. Ook dat is metonymie. De steen moet geen portret worden om een beetje mens te zijn, nl. het standbeeld dat de naam draagt van de persoon die verbeeld wordt. De steen vraagt aandacht. Fréson vestigt die. En ineens wordt hij teken van niets en van zoveel. Zij doet dit sober, ingetogen, sacraal, respectvol, met liefde alsof ze de moeder is van die steen. Ze maakt van die steen een hart.

Fréson doet dit op verschillende wijzen. Gewoon de steen die staat of ligt steen te zijn. Of het landschap dat via de steen zichtbaar wordt, bijvoorbeeld een steen als aandachtspunt in een wateroppervlak. Het kan ook dat de wandelaar erdoor omgeven wordt. Of tot stilstand gebracht, onder de indruk van de inherente monumentaliteit van rotsachtige pijlers. Meestal dragen ze de sporen van inkervingen. Was de steen niet zo koppig, dan zou Fréson liever met haar nagels krassen dan met de beitel. Maar hij is zo onweerstaanbaar weerbarstig. Daarom houdt ze er zo van, het meest nog als hij zwart ziet.

© 2012, Willem Elias. All rights reserved. On republishing this article you must provide a link to the original article on www.belgischekunst.be.

Print Friendly, PDF & Email

Filed Under: Minimalisme, Portfolio Tagged With: Florence Fréson

Kunstenaars

Albert Saverys Anne Bonnet Anto Carte Antoine Mortier Antoon De Clerck Armand Vanderlick Auguste Mambour Bart Decq Bram Bogart Camiel Van Breedam Camille D'Havé Carmen Dionyse Chantal Grard Christian Dotremont Colin Waeghe Constant Permeke E.L.T. Mesens Edgart Tytgat Emile Desmedt Englebert Van Anderlecht Enk De Kramer Erna Verlinden Etienne Desmet Fik Van Gestel Florence Fréson Frank Maieu Frank Steyaert Fred Bervoets Fred Eerdekens Gaston Bertrand Gauthier Hubert George Grard Gilbert Swimberghe Gudny Rosa Ingimarsdottir Guillaume Bijl Guy Degobert Guy Leclercq Guy Rombouts Guy Vandenbranden Hans Vandekerckhove Henri-Victor Wolvens Hilde Van Sumere Hubert Malfait Hugo Duchateau Ingrid Ledent Jacques Moeschal Jan Burssens Jan Cox Jane Graverol Jan Van Den Abbeel Jan Vercruysse Jean-Georges Massart Jean-Paul Laenen Jean Bilquin Jean Brusselmans Jef Van Tuerenhout Jo Delahaut Joseph Lacosse Jos Verdegem José Vermeersch Jozef Peeters Karel Dierickx Karin Hanssen Koen van den Broek Koen Vanmechelen Lieve De Pelsmaeker Liliane Vertessen Luc De Blok Luc Hoenraet Luc Peire Luc Tuymans Marcel Broodthaers Marcel Mariën Marc Lambrechts Marc Mendelson Marianne Berenhaut Marie-Jo Lafontaine Mark Cloet Maurice Wyckaert Maxime Van De Woestyne Merlin Spie Michel Buylen Michel Seuphor Mig Quintet Octave Landuyt Panamarenko Paul Delvaux Paul Gees Paul Van Gysegem Peter Beyls Peter De Cupere Peter Weidenbaum Philippe Vandenberg Pierre Alechinsky Pierre Caille Pierre Vlerick Piet Stockmans Pol Bury Raoul De Keyser René Barbaix René Magritte Roel D'Haese Roger Raveel Roger Somville Roger Wittevrongel Roland Van den Berghe Ronny Delrue Serge Vandercam Tinka Pittoors Tjok Dessauvage Ulrike Bolenz vandekerckhove vandenberg Victor Leclercq Victor Servranckx Walter De Rycke Walter Leblanc Werner Mannaers Wim Delvoye Yves Zurstrassen

Geen kunst of filosofie zonder een goed glas wijn

Zoeken op Belgischekunst.be

Recente berichten

  • Peter Beyls, co-creatie tussen mens en machine
  • Magritte en de vrije gedachte
  • Uit de schaduw: de ontwikkeling van kunsten en cultuureducatie in de vrije tijd in Vlaanderen
  • Kunsteducatie duurt het langst
  • Over kunst- en cultuureducatie in musea en erfgoedorganisaties in Vlaanderen
  • De kunstenaar als kunsteducator, Mark Cloet als artistiek spelontwikkelaar en spelleider.
  • Mark Cloet speelt met bakens in de ruimte.
  • Willem Elias kijkt naar Colin Waeghe – juni 2020

Hier kan je zoeken naar de naam van de kunstenaar waar je informatie over wil:

Kunstenaars

Mobile responsive

Belgischekunst.be is een project van Willem Elias en Rudi D’Hauwers en is ontwikkeld volgens het principe van ‘mobile responsive design’. Je leest waar en wanneer je wil op elk toestel van laptop tot ipad en smartphone.

 

  • Willem Elias
  • Inleiding
  • Portfolio
  • Galerij
  • Reflecties
  • Boeken
  • Contact

Return to top of page

Copyright Willem Elias © 2021 · Concept: Rudi DHauwers · Built on the Genesis Framework by StudioPress · WordPress · Log in

nl Dutch
nl Dutchen Englishfr Frenchde Germanit Italianes Spanish